(Advertentie in Trouw, 31 mei 1997)

Over het 'Verdrag van Amsterdam' moet een raadplegend referendum gehouden worden. Ruim 150 personen richten daartoe een oproep aan de 150 leden van de Tweede Kamer.

EEN REFERENDUM OVER EUROPA
OPROEP AAN DE TWEEDE KAMER

"Naar mijn gevoel is het referendum alleen maar van waarde wanneer het van onderop wordt afgedwongen." (minister Hans van Mierlo in Tweede-Kamerdebat over Europa, december 1996)

Het publieke debat over het Verdrag van Maastricht is in Nederland vijf jaar te laat begonnen. Pas sinds kort woedt over de invoering van de Europese eenheidsmunt, afgesproken in Maastricht in 1991, een levendige discussie. "Een zinloos debat over voldongen feiten", zo reageren veel politici.
Hetzelfde dreigt te gebeuren met het nieuwe EU-verdrag. De onderhandelingen over dit Verdrag van Amsterdam - dat wellicht het Verdrag van Luxemburg wordt - vinden plaats achter gesloten deuren. Dat frustreert de publieke meningsvorming. Straks wordt een nieuw verdrag ter goedkeuring aan de Kamer voorgelegd, terwijl Nederland nog nauwelijks begonnen is met de maatschappelijke discussie over verdere Europese integratie en de voorwaarden waaraan dit proces dient te voldoen.

Dat moet anders. De Europese integratie raakt het hart van ons democratisch bestel en onze rechtsstaat. Het nieuwe Verdrag bepaalt in hoge mate of het Europa van markt en munt ook een Europa van burgers wordt. Worden hun grondrechten gewaarborgd? Komt het vrij personenverkeer ooit tot stand? Mogen migranten rekenen op volwaardig burgerschap? Krijgt de EU meer armslag voor sociaal beleid en milieubeleid? Hoe gaat de EU bijdragen tot veiligheid, binnen en buiten haar grenzen? Of men nu hecht aan het vetorecht of juist een doortastender besluitvorming wenst, de tekst van het Verdrag - en wat er niet in komt te staan - is van doorslaggevend belang.

Als de publieke verantwoording van dit Verdrag tekortschiet, dreigt de kloof tussen politiek en samenleving zich te verdiepen. Dat kan voeding geven aan nationalistisch sentiment. Daarmee wordt Europa niet gediend.
Het nieuwe Verdrag zal geen einde maken aan het democratisch tekort van de EU. Op belangrijke Europese besluiten kunnen noch nationale parlementen, noch het Europees Parlement voldoende invloed uitoefenen. Openbaarheid van besluitvorming en betrokkenheid van niet-gouvernementele organisaties zijn allerminst verzekerd. Vormen deze democratische tekortkomingen een aanvaardbare prijs voor Europese samenwerking? Alvorens deze vraag te beantwoorden, zouden de Nederlandse volksvertegenwoordigers te rade moeten gaan bij hun kiezers.

De bovengenoemde problemen van de Europese integratie - onvoldoende debat, ongewis draagvlak, democratisch tekort - vragen om een onorthodoxe aanpak. Wij roepen de Tweede Kamer op het initiatief te nemen tot het uitschrijven van een raadplegend referendum over het nieuwe EU-verdrag.

Initiatiefnemers:

Richard Wouters en René Danen

Ondersteuners van dit Europa-referendum:

- Ans Zwerver (Eerste-Kamerlid GroenLinks)
- Carla Aarsen (student)
- Ilhan Akel (directeur NCB)
- T. Akkerman (politicoloog UvA)
- Henk van Arkel (coördinator Aktie Strohalm)
- dr. Ido de Haan
- Jeroen Hack (lid werkgroep Europa D66)
- drs. Jet van Haitsma (beleidsmedew. Duurz. Ontwikk.)
- Ida Zeylmans van Emmichoven (voorzitter Derde Kamer R'dam)
- Femke Halsema
- Ferdinand Harmsen (comp. docent/consultant)
- Ab Harrewijn (partijvoorzitter GroenLinks)
- Pieter Hilhorst (De Balie)
- Klaas Hitman (docent economie)
- Olivier Hoedeman (stichting Naar een Ander Europa)
- prof. dr. Peter Hoefnagels
- Jaap Hoeksma (bestuurslid Vluchtelingenwerk)
- John Huige (econoom)
- prof. dr. G. Huizer (hoogleraar KUN)
- Diederik Hummelinck (directeur theaterbureau)
- Eisse Kalk (directeur Inst. voor Publiek en Politiek)
- dr. P.J.H. Kapteyn (Universiteit van Amsterdam)
- Jan Kastje (beleidsmedew. Kritisch Landbouwberaad)
- Chris Keulemans (directeur De Balie)
- dr. Joost Kircz (natuurkundige secretaris Inst. for Critical Research)
- dr. Jan Klabbers
- prof. dr. Arjo Klamer (econoom van kunst en cultuur)
- prof. dr. A.H. Kleinknecht (wetenschappenlijk directeur Econom. en Soc. Inst. VU)
- Hans-Paul Klijnsma (gem. raadslid GroenLinks Groningen)
- dr. Koen Koch (Jean Monnet Chair Eur. Integr. RU Leiden)
- Tiny Kox (alg. secretaris Socialistische Partij)
- Michael Krätke (ELAN)
- Paul Kuijpers (ex-directeur De Balie)
- Dr. R. Kuiper (directeur Wetenschappenlijk Studiecentr. RPF)
- Gerrit Pas (Wetenschappenlijk Bur. GroenLinks)
- P. Pekelharing (docent wijsbeg. UvA)
- Bastiaan van Perlo (best. Ned. Bekent Kleur)
- mr. Dorien Pessers (docent UvA)
- Lilliane Ploumen (directeur Mama Cash)
- Maarten van Poelgeest (groenlinks)
- Philip van Praag (politicoloog UvA)
- Sacha Prechal (hoogleraar Europees recht KUB)
- Marc Pronk (Assata)
- Pepijn Provoost (voorzitter SRVU-studentenvakbond)
- Huub Cleutjens (econoom TUE)
- dr. Dorette Corbey (Bouw- en Houtbond FNV)
- prof. dr. S.W. Couwenberg (em. hoogleraar en hoofredacteur Civis Mundi)
- René Cuperus (Wiardi Beckman Stichting.)
- drs. Sjef Czyzewski
- ing. Vera Dalm (Referendumcomité IJmeer Open)
- drs. Hans ten Dam (consultant)
- René Danen (Platform Naar een Ander Europa)
- Maarten Davelaar (KSA / Pauluskerk R'dam)
- prof. mr. drs. J.Th. Degenkamp
- Lisette Dekker (Instituut voor Publiek en Politiek)
- mr. Ite van Dijk (advocaat)
- Nel van Dijk (Europarlementariër GroenLinks)
- Janneke van Dijkhuizen
- Niesco Dubbelboer (directeur Agora Europa)
- Roel van Duijn (gemeenteraadslid De Groenen Amsterdam)
- prof. dr. Jan Willem Duyvendak (hoogleraar samenlevingsopbouw)
- Wijnand Duyvendak (campagneleider Milieudefensie)
- Jan Juffermans (De Kleine Aarde)
- Joost Lagendijk (uitgever)
- Jos van der Lans (cultuurpsycholoog en journalist)
- Piet van der Lende (Euromarsen tegen Werkloosheid)
- Steven Lenos (lid Digitale Burgerbeweging NL)
- Marcel van der Linden (ELAN)
- Ernst van Lohuizen (Platform Naar een Ander Europa)
- Paul Lucardie (politicoloog RUG)
- Marjan Lucas (medewerker Vluchtelingenwerk)
- Leon Wecke (polemoloog Universtiteit van Nijmegen)
- Robert Went (econoom IIRE en UvA)
- drs. Jan van Wijngaarden (milieu-econoom)
- Joris Wijnhoven (partijbestuur GroenLinks)
- mr. Wilbert Willems (oud-lid Tweede Kamer GroenLinks)
- prof. dr. N. Wilterdink
- Greetje Witte
- I. v/d Wolff (Stichting tegen Vrouwenhandel)
- dr. Menno Wolters (Eur. bestuurskundige)
- Richard Wouters (medewerker GroenLinks)
- Maurice Vandooren (CDJA)
- Allan Varkevisser
- ir. J.W. Vasbinder (directeur Searchlink)
- Kees Vendrik (De Balie)
- mr. C.J.W. Veraart (advocaat)
- Maurice Verhoeven (student)
- Ellen Verwiel (HOM)
- ds. Hans Visser (Pauluskerk Rotterdam)
- M. Visser (politicoloog)
- Wessel Visser (politicoloog)
- Piet de Visser (oud-lid Tweede Kamer PvdA)
- Crista Vonkeman (deelraadsbestuurder Rotterdam Noord)
- Sabina Voogd (medewerker Greenpeace)
- Patrick v/d Voort (partijbestuur SAP)
- Mient Jan Faber (algemeen secretaris IKV)
- dr. Hans Feddema (antropoloog - publicist)
- Pieter Fokkink (universitair docent politieke filosofie)
- Hans Franken (hoogleraar RU Leiden)
- G.A.B. Frinking (hoogleraar demografie KUB)
- prof. dr. M.P. Gans (initiatiefnemer referendum stadsprovincie Amsterdam)
- Omar Ramadan (politiek secretaris Jonge Socialisten)
- Anil Ramdas
- dr. A.J. de Regt
- Lucas Reijnders (Natuur en Milieu)
- dr. Geert Reuten (universitair hoofddocent economie UvA)
- dr. A. Rezus
 - dr. Olivier Ribbelink (volkenrecht/politicologie UvA)
- Mirjam de Rijk (journalist Groene Amsterdammer)
- Louk de la Rive Box (Europees Centrum Ontwikk. management)
- dr. W.P. Roelofs
- Alexander de Roo (milieumedewerker Groene fractie EP)
- Lydia Rood (schrijfster)
- prof. mr. Th. A. de Roos (hoogleraar strafrecht - advocaat)
- drs. Wilfred Rubens (voorzitter GroenLinks Nijmegen)
- mr. L.T.A. Rutges
- mr. Paul Ruijs
- Theo Ruyter
- prof. dr. De Savornin Lohman
- Marjan Sax (voorzitter Mama Cash)
- M.P.C.M. van Schendelen
- Cor Schlösser (directeur Melkweg - voorz. Trans Eur. Halles)
- Puck Schmidt (secretaris De Groenen Amsterdam)
- Kees Schröer (partijbestuur GroenLinks)
- ir. H. Schweigman (consultant)
- Karin Spaink (schrijfster)
- Fred van der Spek (P.S.P.'92)
- Bastiaan Staffhorst
- Jan M.J. Storms (directeur Wetenschappelijk Bureau Natuurwetpartij)
- drs. Hugo Strikker (beleggingsanalist)
- Klaas Strooker (kaderlid Industriebond FNV)
- prof. dr. Siep Stuurman (hoogleraar Europese studies EUR)
- Radi Suudi
- Wim Sweers (voorzitter StichtingGrondvest)
- prof. dr. P.F. Maas (historicus KUN)
- Geert Mak (historicus)
- prof. dr. Henk Manschot (hoogleraar wijsbegeerte)
- Jelle van der Meer (journalist)
- Maria Meijers (jurist FORUM)
- Abdou Menebhi (Migrantenforum NL)
- Arthur Mitzman (ELAN)
- prof. dr. Piet Gilhuis (hoogleraar staats- en bestuursrecht KUB)
- S. Gompes (ex-fabrikant)
- Bob Goudzwaard (oud-lid Tweede Kamer ARP)
- Herman R. van Gunsteren (hoogleraar politieke theorieën RU Leiden)
- Ria Beckers (voorzitter Natuur en Milieu, voorzitter StichtingBiologica)
- Hans Beerends (voorzitter Noord-Zuid werkgroep GroenLinks)
- drs. Toine van Bergen (gemeenteraadslid De Groenen Nijmegen)
- prof. dr. Jos de Beus (hoogleraar wijsbegeerte RUG)
- drs. Paul R. Beving (wethouder stadsdeel Rivierenbuurt A'dam)
- ir. Marten Bierman (Eerste-Kamerlid Regionalen/De Groenen)
- Hans Boot (redacteur Solidariteit)
- drs. H. Bos (directeur Stichting PZ)
- Henk Bos (voorzitter LBVO)
- Saskia Boumans (Stichtingsraad Nederland Bekent Kleur)
- Mathilde v/d Brink (burgemeester Uitgeest)
- R.M. Brockhus (Sociale Databank Ned. op Internet)
- Kathalijne Buitenweg (medewerker Groenlinks)
- drs. N.C. Burhoven Jaspers (Groep Verontruste Burgers)
- dr. Ph.P. Everts (hoofddocent int. betrekk. RU Leiden)